Design Oriëntatie
design oriëntatie | Conversation Pieces
woensdag 4 september
inhoud De eerste design research-methode die jullie gaan toepassen is die van Conversation Pieces. Wat gebeurt er als je communiceert via materialen, objecten en/of afbeeldingen, met conversation pieces? Hoe kan een ruimtelijke interventie met conversation pieces je helpen om antwoorden op een vraag te vinden?
Tijdens deze workshop ga je in teams van twee met behulp van conversation pieces werken op een zelfgekozen locatie in of rondom de academie. Met de ingreep verleiden jullie participanten te reageren.
Je bent in de workshop niet expliciet bezig met met een gedetailleerde deelvraag, maar met ontmoetingen en vragen stellen, het sturen van gedrag en het interacteren van de mens met omringende ruimte en objecten. Je werkt snel, speels en improviserend.
Je documenteert (noteren, fotograferen, filmen) iedere verandering en elke opbrengst. Aan de hand van dat materiaal laat ieder team aan het eind van de dag ontdekkingen zien.
Via deze snelle iteratie kun je een eigen aanpak en visuele taal verkennen in de toepassing van een conversation piece.
docente Sietske Klooster
design oriëntatie | Design Probes
woensdag 18 september
inhoud Als vervolg op onze introductie op Design Research gaan we in deze sessie aan de slag met de methode en aanpak van cultural/design probes. Concrete vragen die aan de orde komen zijn: wat is het doel van de ingezette methode, wat zijn de ontwerp- en onderzoeksstappen, hoe test je een methode en hoe levert het resultaat een bijdrage aan het beantwoorden van je ontwerpvraag?
Je zoekt naar een eigen toepassing van de probes. Daaraan gekoppeld besteden we aandacht aan meer impliciete vragen: hoe word je je bewust van je eigen methode? En hoe geef je het onverwachte resultaat een plek in je onderzoek?
docent Jan Belon
design oriëntatie | Living Atlas
dinsdag 1 oktober – woensdag 2 oktober
Introductie op dinsdag 1 oktober
inhoud Tijdens deze introductiesessie zal gastdocente Moniek Driesse vanuit haar eigen ontwerppraktijk en academisch onderzoek ervaringen met cartografisch denken en handelen presenteren. In de Living Atlas als methode bekijken we de mogelijkheden voor het collectief visualiseren en representeren van (kwantitatieve en kwalitatieve) informatie in onderzoek met én naar je participanten. Daarin speelt ook storytelling een belangrijke rol. Voor je eigen design research breng je de (soms onverwachte, vaak complexe) relaties tussen het door jou gekozen thema van onderzoek en je participanten in kaart. Het streven van de Living Atlas-workshop is om al experimenterend tot een opzet te komen van een voor jouw design research relevante iteratie die je kunt omzetten naar visuele opbrengsten in een fysieke atlas.
We zullen in deze sessie ook in dialoog gaan rondom het thema “inter-esse” – jullie betrokkenheid in het thema van je ontwerpend onderzoek en de positie die je inneemt. We exploreren deze betrokkenheid als middel voor het doorgronden van de context van je onderzoek.
Werksessie op woensdag 2 oktober
inhoud In de ochtendsessie zullen we ons richten op de actoren die je mee wilt nemen in je onderzoek en de vragen die je hen zou willen stellen. Ieder definieert een eigen interactieveld rondom het thema van onderzoek en brengt dat in kaart door middel van vragen (om zaken te bespelen, te confronteren en bediscussiëren) die je thema vooralsnog omschrijven en/of begrenzen. Je krachtenveld bestaat uit een netwerk van betrokken actoren, en kan dus groeien en krimpen naar mate je onderzoek vordert. Ze geven input voor de voortgang van het onderzoeksproces. Wie zie je op dit moment als deel van jouw krachtenveld? Op welke manier zou deze persoon / groep betrokken kunnen zijn bij je project?
De middag gebruiken we voor het ontwerpen van een scenario waarin je je actoren kunt ontmoeten en bevragen om zo materiaal te verzamelen voor je verdere onderzoek. In welk scenario kun je dat het beste doen? En welk instrument ontwerp je om met de verzamelde data verder te kunnen werken?
Naar aanleiding van het in kaart gebrachte interactieveld selecteer je specifieke vragen voor een iteratie. Hoe creëer je een tijdelijke ruimte waarin actie, reactie, discussie, conflict kan plaatsvinden onder jouw regie. We schetsen scenario’s voor het stellen van de vraag / vragen aan een betrokken partij (dat kan een specifiek persoon zijn of een groep personen). Aan wie stel je de vraag/vragen? Waar en wanneer wil je de vraag stellen? Hoe benader je de partij? Hoe leg je de ontmoeting vast? Hier komt ook jouw betrokkenheid weer naar voren: welke rol(len) neem je in?
De sequentie van observeren, interpreteren en handelen vormt een steeds terugkerend proces in je ontwerpend onderzoek. Daarom leg je vast wat je doet om dit vervolgens mee te kunnen nemen naar de volgende iteratie. Welk instrument ontwerp je om de verzamelde data vast te leggen, te kunnen analyseren en er verder mee te kunnen werken?
voorbereiden Presenteer de aanleiding tot, het thema van én de inspiratie voor je ontwerpend onderzoek op dinsdagavond aan de hand van een meegenomen object.
deliverable Je voert je scenario uit. Door de visuele en tekstuele opbrengsten die je samen met je participanten verzamelt te bespreken en te redigeren, ontstaat een gedeeld verhaal in een catalogus van mogelijkheden. Deze Living Atlas is een drager van de connectie tussen een op dit moment relevante onderzoeksvraag die je stelt aan door jou gekozen participanten in een door jou gecreëerd scenario. De atlas is een tijdsopname die een medium vormt om verdere processen (discussies) op gang te brengen.
In de tweede week van november is Moniek Driesse beschikbaar om per mail en Skype feedback te geven op je resultaat.
docente Moniek Driesse
design oriëntatie | Embodied Design Research
woensdag 6 november
inhoud Als ontwerpers zijn we makers en denkers. Denken met je handen wordt er weleens gezegd. Ook participanten brengen veel in via de manier waarop ze fysiek dynamisch en expressief deelnemen in iteraties. Tenslotte zijn je ontworpen middelen een belangrijke bron om een fysieke wisselwerking teweeg te brengen en daarmee informatie tot expressie te laten komen.
Via de Embodied Design Research-aanpak diepen we de inzichten die je via bodily awareness kan krijgen, tot een maximum uit. We gaan aan de slag met de manier waarop je het lichaam van jouzelf en je participanten kan aanspreken in je design research en hoe fysieke middelen daartoe bijdragen. We kijken naar de dynamische dimensies die je daarin kan brengen, waardoor de interacties bepaalde ervaringen en expressiemogelijkheden brengen. En je oefent om deze ervaringen en expressies met gevoel voor detail te interpreteren, via reflection in action.
We beginnen de dag met een reeks fysieke improvisatie-oefeningen, om je fysiek denken wakker te maken en om je inzicht te geven in verschillende dimensies van deze design research-taal.
Daarna maken we de doorvertaling naar jouw design research. Op welke onderdelen kan je het inzetten. Je verkent verschillende mogelijkheden hierin, die je op een later moment zelf uit kan bouwen.
voorbereiding Draag kleding waarin je vrij bewegen kan. Dat hoeft geen sportkleding te zijn, maar kleding waarin je niet (al te zeer) beperkt wordt in je bewegingen.
Zet verder alvast de aspecten van jouw ontwerponderwerp op een rij, waarin je embodied design research denkt te kunnen toepassen. Het kan ook om kleine verfijnde kanten gaan. Embodied design research kan gaan om grootse acties, maar ook om fingerspitzengefühl.
docente Sietske Klooster
design oriëntatie | Reframing
woensdag 4 december
inhoud In deze workshop duiken we in de Reframing-methodiek die op dagelijkse basis door ontwerpbureau Reframing Studio wordt uitgevoerd. Reframing Studio is een ontwerpbureau gevestigd in Amsterdam en Rotterdam. Binnen de studio houdt een toegewijd team aan ontwerpers en onderzoekers zich dagelijks bezig met complexe, maatschappelijke vraagstukken. Aan de hand van het Reframing-proces wordt deze complexiteit stap voor stap ontrafelt, om tot ontwerpen te komen die er voor mensen (eindgebruikers) echt toe doen. Twee uitgangspunten liggen hieraan ten grondslag. Allereerst ligt de focus op ontwerpen voor mogelijkheden in de toekomst in plaats van voor problemen van vandaag, om te vermijden dat de goede ideeën van vandaag ‘morgen’ niet meer relevant zijn. Ten tweede staat het gewenste effect op mensen en hun gedrag centraal in het ontwerpproces. Elk ontwerp (product, service, beleid, dienst) wordt gezien als een middel om het gedrag van mensen te sturen en vorm te geven. Het Reframing-proces biedt tevens grip om op gepaste momenten stakeholders, eindgebruikers of experts in de projecten te betrekken.
docenten Jan Belon & Lotte Jacobse van Reframing Studio